„Więźniowie polityczni są traktowani gorzej niż mordercy”
Nauczycielka muzyki i była więźniarka polityczna Aksana Kaspiarowicz po wyjściu z więzienia opowiedziała o warunkach w areszcie Okrestina w Mińsku i w więzieniu w Żodzinie:
W ośmioosobowej celi umieszczono 14 osób. Trudno było oddychać, czułam niedobór tlenu. Spałyśmy we dwójkę na jednoosobowym łóżku. Światło było włączone przez całą dobę, a w nocy budzono nas dwukrotnie: o godzinie 00:00 i 03:00, aby odczytać raporty, w których na końcu musiałyśmy zniesławiać same siebie, że jesteśmy skłonne do ekstremizmu i działań destrukcyjnych.
Zabrano nam wszystkie rzeczy osobiste. Przez pierwsze 47 dni, zanim przeniesiono nas do cel ogólnych, w jakich ubraniach nas zatrzymano, to nosiłyśmy. Ogłoszono „kwarantannę” i zakazano wszelkiej korespondencji, przesyłek i paczek. Zabroniono korzystania z biblioteki więziennej. Aby nie siedzieć cały dzień na gołym metalu, podkładałyśmy swoje rzeczy. Materace wolno było rozłożyć tylko w godzinach snu — od 22:00 do 6:00. Na kąpiel przeznaczono 10 minut na 3 prysznice, i to dla 14 osób. Karmiono tak, że wszystkie schudły.
Podczas codziennych rewizji wszystkie rzeczy wyrzucano na podłogę (podpaski, papier toaletowy — nawet go rozwijali). Wiedziałam o listach, że są wysyłane, ale po 1 lutego 2022 roku nie oddawano ich. Traktowanie „politycznych” jest gorsze niż morderców.
Przed zatrzymaniem Aksana pracowała w szkole muzycznej w mieście Lida. Została zatrzymana prosto w pracy we wrześniu 2021 roku w tzw. „sprawie Zelcera”. Oksana jedynie skomentowała post na Instagramie dotyczący zabójstwa informatyka Andreya Zelcera. Jak wiadomo z, uzbrojeni funkcjonariusze KGB wtargnęli do jego mieszkania i Zelcer zaczął strzelać z własnej broni, śmiertelnie raniąc jednego z nich. Mundurowi odpowiedzieli ogniem i zastrzelili 31-latka. Komentarze Aksany w Internecie były następujące: „Obejrzałam film z przejęcia mieszkania i zrozumiałam: to kolejny skandal! Tak mi żal faceta, który bronił siebie i swojej rodziny”, „Funkcjonariusz wiedział, na co się pisze. Płacą mu za to duże pieniądze, to jego praca. A gdybym była facetem z bronią, też bym się bała o siebie i swoją rodzinę((„. Za tego typu komentarze zatrzymano około 200 osób.
W czerwcu tego roku KGB umieściło Aksanę Kaspiarowicz na swojej liście „osób zaangażowanych w działalność terrorystyczną”, a Ministerstwo Spraw Wewnętrznych wpisało ją na listę „ekstremistów”. Proces odbył się dopiero pod koniec czerwca 2022 roku, a 9 lipca więźniarkę polityczną uwolniono po odbyciu kary pozbawienia wolności w wymiarze 1 roku i 2 miesięcy. Jej telefon i konta bankowe zostały zablokowane, nie wolno również otworzyć nowego konta bankowego. Byli więźniowie polityczni nie mają możliwości powrotu ani podjęcia pracy w instytucjach publicznych.