Od dyktatury ku demokracji: jaka jest strategia przejścia do Nowej Białorusi?

Upadek reżimu umożliwi Białorusinom ustanowienie demokracji. Jak nie zmarnować tej szansy, uniknąć chaosu prawnego i prób zemsty ze strony stronników dyktatury? Siły demokratyczne opracowały strategię przejścia do Nowej Białorusi. Malanka Media informuje, że w tę strategię każdy może wnieść swój wkład.

Transformacja ustrojowa i ustanowienie na Białorusi systemu demokratycznego, w którym pojawienie się nowej dyktatury będzie niemożliwe, to główny cel strategii przejścia do Nowej Białorusi. Opracowana strategia jest planem konkretnych działań mających na celu przejście od rządów autorytarnych ku demokracji. Zostanie wdrożona wraz z początkiem transformacji ustrojowej w kraju i będzie obowiązywała przez sześć lat. W tym okresie w kraju dwukrotnie odbędą się uczciwe wybory: parlamentarne i prezydenckie.

Okres transformacji. Jakie zadania należy wykonać?

Pierwszy etap okresu transformacji będzie trwał nie dłużej niż 180 dni. W tym czasie odbędą się pierwsze prawdziwie demokratyczne wybory, obrazujące przejście od starych przywódców do nowych. Zadania okresu przejściowego:

• utworzenie Rządu Przejściowego;
• zapewnienie stabilnej administracji publicznej we wszystkich sferach życia państwa, w tym w zakresie świadczenia usług publicznych, bezpieczeństwa i obrony suwerenności;
• wyeliminowanie niepewności konstytucyjnej;
• stworzenie warunków dla przeprowadzenia rzeczywiście demokratycznych wyborów;
• niezwłoczne przeprowadzenie w sposób uczciwy i wolny przedterminowych wyborów.

Dlaczego strategia jest potrzebna już teraz?

Nie wiadomo, jak i kiedy nastąpią zmiany, ale ważne jest, aby być na nie przygotowanym. Strategia uwzględnia różne scenariusze transformacji władzy: od procesu negocjacji do zmian pod presją opinii publicznej lub czynników zewnętrznych. Konkretne działania będą zależeć od sytuacji, ale niektóre projekty ustaw i reform powinny zostać przygotowane już przed rozpoczęciem procesu zmiany władzy.

Co zawiera strategia przejścia do Nowej Białorusi?

Przeprowadzenie demokratycznych wyborów, przywrócenie porządku konstytucyjnego i praworządności, przestrzeganie zobowiązań międzynarodowych, zapewnienie stabilności gospodarczej i rozwoju, odbudowa społeczeństwa obywatelskiego i odrodzenie narodowe — te wszystkie punkty są zawarte w strategii transformacji Nowej Białorusi.

Wraz z początkiem okresu przejściowego od autorytaryzmu do demokracji, przygotowanie do sprawiedliwych i wolnych wyborów i opracowanie nowej demokratycznej Konstytucji będą ze sobą ściśle powiązane w celu przezwyciężenia kryzysu politycznego.

Pierwsze demokratyczne wybory prezydenckie, parlamentarne i samorządowe odbędą się tak szybko, jak będzie to możliwe, bez oczekiwania na termin kolejnych wyborów.

W okresie przejściowym należy zapewnić ciągłość świadczenia usług publicznych ludności oraz stabilność administracji publicznej.

Przede wszystkim wszyscy więźniowie polityczni zostaną zwolnieni w celu przywrócenia praworządności i sprawiedliwości — ich odpowiedzialność karna i administracyjna zostanie wyłączona. Unieważnione zostaną również umotywowane politycznie decyzje o zwolnieniu i inne decyzje ograniczające prawa obywateli. Ponadto planowane jest przeprowadzenie ważnych reform.

W polityce zagranicznej głównym celem działań w okresie przejściowym będzie dostosowanie ustawodawstwa i polityki zagranicznej Białorusi do ogólnie przyjętych zasad i norm prawa międzynarodowego, przyciągnięcie pomocy międzynarodowej w celu ustabilizowania sytuacji w kraju oraz zapewnienia bezpieczeństwa i niepodległości państwa.

Kluczowym celem polityki gospodarczej w okresie transformacji jest zapewnienie (przywrócenie) stabilności makroekonomicznej, co oznacza brak spadku dochodów i PKB, pełne zatrudnienie i utrzymującą się niską inflację.

W okresie przejściowym należy zapewnić warunki dla wolności wypowiedzi, nieograniczonej działalności organizacji społeczeństwa obywatelskiego i pluralizmu politycznego.

Tożsamość narodowa jest warunkiem niezbędnym dla niepodległości kraju. Przede wszystkim mówimy tu o narodzie obywatelskim, kiedy to obywatele czują się zjednoczeni w pragnieniu zachowania niepodległości swojego państwa.

Reformy, które należy przeprowadzić w okresie transformacji, będą udane i trwałe tylko wtedy, gdy będą miały szerokie poparcie społeczne.

Niska inflacja i brak spadku dochodów. Jak utrzymać gospodarkę?

Planowane są prace nad wzmocnieniem i rozwojem potencjału gospodarczego kraju. W tym celu proponowane są następujące działania:

• zapewnienie jak najszybszego zniesienia sankcji wobec Białorusi;
• stworzenie warunków dla rozwoju prywatnego biznesu;
• amnestia kapitałowa i amnestia podatkowa;
• wzmocnienie wsparcia socjalnego i zapewnienie jego ukierunkowania;
• ustabilizowanie sytuacji przedsiębiorstw państwowych oraz przygotowanie do reformy sektora publicznego;
• eliminacja zagrożeń dla zdolności obsługi zadłużenia przedsiębiorstw państwowych, częściowa restrukturyzacja złych długów;
• normalizacja polityki monetarnej i fiskalnej;
• nawiązywanie współpracy gospodarczej z zagranicą i organizacjami międzynarodowymi;
• zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego kraju;
• zwiększenie roli społeczeństwa obywatelskiego, mediów i diaspory białoruskiej w życiu gospodarczym kraju, kształtowanie i umacnianie zaufania w gospodarce.

Działania priorytetowe w polityce zagranicznej

W celu zapewnienia bezpieczeństwa i niepodległości kraju zaplanowano kilka priorytetowych działań w polityce zagranicznej:

• dostosowanie ustawodawstwa krajowego do zobowiązań międzynarodowych;
• Ocena umów międzynarodowych w celu sprawdzenia, czy ograniczają one suwerenność i czy są zgodne z interesami narodowymi;
• wycofanie wojsk rosyjskich z terytorium Białorusi;
• rozpoczęcie procesu wystąpienia z Państwa Związkowego Białorusi i Rosji;
• przystąpienie do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności;
• przystąpienie Białorusi do Rady Europy;
• zainicjowanie podpisania Umowy o partnerstwie i współpracy z UE, a następnie — Układu o stowarzyszeniu z UE.

Tekst dokumentu można przeczytać pod linkiem, a tutaj można wziąć udział w dyskusji na temat strategii.